Hướng Dẫn Nuôi Cá Tỳ Bà

Cá Tỳ Bà (cá lau kiếng, cá dọn bể) là loài cá nhỏ, hữu ích trong việc dọn tảo và giữ bể sạch. Dù thường bị xem là “cá phụ”, chúng có vẻ ngoài đáng yêu và dễ nuôi. Dưới đây là hướng dẫn nuôi cá Tỳ Bà.

1. Chuẩn bị bể nuôi

• Dung tích: Tối thiểu 40 lít cho 4-6 con. Bể 60 lít lý tưởng cho nhóm lớn.
• Số lượng: Nuôi 3-6 con để chúng thoải mái và giảm cạnh tranh.
• Thiết bị:
  • Máy lọc (lọc treo hoặc lọc ngoài, lưu lượng 5-8 lít/giờ/lít nước).
  • Máy sục khí để tăng oxy.
  • Đèn LED (0.5 watt/lít), bật 8-10 giờ/ngày.
  • Máy sưởi để giữ nhiệt độ 22-28°C.
• Trang trí: Sỏi mịn, lũa, cây thủy sinh (anubias, java fern). Tạo bề mặt cho tảo phát triển.

2. Điều kiện môi trường

• Nhiệt độ: 22-28°C (lý tưởng 25°C).
• pH: 6.5-7.5.
• Độ cứng (GH): 6-12 dGH.
• Amoniac/Nitrit: 0 ppm. Nitrat < 20 ppm.
• Thay nước: Thay 20-30% nước mỗi tuần, dùng nước khử clo.

3. Thức ăn và dinh dưỡng

• Thức ăn tự nhiên: Tảo bám trên lũa, kính, hoặc cây thủy sinh.
• Thức ăn khô: Viên chìm (Hikari Algae Wafers, Tetra PlecoMin).
• Rau củ: Bí ngòi, dưa leo, rau diếp (luộc, cố định dưới đáy).
• Thức ăn đông lạnh: Artemia (bổ sung dinh dưỡng).
• Chế độ: 1-2 lần/ngày (nếu thiếu tảo), lượng ăn hết trong 2-3 phút.
• Lưu ý: Đảm bảo đủ tảo hoặc thức ăn bổ sung, vì cá Tỳ Bà dễ chết đói.

4. Chăm sóc và sinh sản

• Hành vi: Hiền lành, hoạt động về đêm. Tránh nuôi với cá cắn vây như Tiger Barb.
• Sinh sản: Khó trong bể gia đình. Cần bể riêng, hang đá, và nước mềm (GH < 6). Cá đẻ trứng trong hang.
• Nuôi cá con: Thức ăn tảo mịn, bột artemia, 4-5 lần/ngày. Nhiệt độ 25°C.
• Sức khỏe: Quan sát bụng (bụng lép là dấu hiệu thiếu ăn). Cách ly cá yếu.

5. Phòng và trị bệnh

• Bệnh đốm trắng (Ich): Tăng nhiệt độ lên 28°C, dùng methylene blue.
• Nấm da: Dùng thuốc chống nấm (API Fungus Cure).
• Thiếu dinh dưỡng: Bổ sung viên chìm hoặc rau củ.
• Phòng bệnh: Giữ nước sạch, đảm bảo đủ tảo, tránh stress do dòng nước mạnh.

6. Mẹo nuôi thành công

• Dùng lũa hoặc đá để tảo phát triển tự nhiên.
• Nuôi chung với cá nhỏ như Anh Đào hoặc Thanh Ngọc.
• Tránh ánh sáng quá mạnh, vì cá thích môi trường mờ.
• Kiểm tra cá thường xuyên, vì chúng dễ bị bỏ quên.

Lưu ý: Cá Tỳ Bà cần bể nhiều tảo và oxy cao. Không dựa hoàn toàn vào chúng để dọn bể, vì chúng cần dinh dưỡng bổ sung.